نمای ساختمان در معماری
نمای ساختمان ایجاد کننده نمای شهری
نمای شهری از مجموعه نمای ساختمان به فضای عمومی بهدست می آید. این نماها از جهتی همگن و از جهتی ناهمگن هستند. میتوانند همگن باشند چون با استفاده از زبانی مشترک روی بدنه اجزا شهر اجرا می شوند. در حقیقت هر یک از نماها در شهر نشانه وضعیت اقتصادی و اجتماعی سازنده و نحوه تفکر و نگرش او به مسائل مختلف است.
نمای ساختمان و سبکهای طراحی نما
رایجترین سبکهای طراحی نمای ساختمان در ایران سبکهای مدرن، رومی، کلاسیک و مینیمال میباشد.
طراحی نما مدرن
در سبک نمای ساختمان مدرن حتی الامکان از بکارگیری عناصر تزئینی اجتناب میشود. غالبا در این سبک، از یک نوع مصالح استفاده میشود. اصول طراحی بکار رفته در سبک مدرن، از قوانین معماری مدرن نشأت میگیرد. اما به رغم اینکه معماری مدرن، بر پایه سادگی نما استوار است. سبک مدرن، جزء پرکاربردترین سبکهای نما محسوب میشود.
ویژگیهای سبک مدرن
- در طراحی نما مدرن میتوان محل استقرار فضاهای داخلی ساختمان را به صورت برجسته و خاص به نمایش گذارد. راه پله، محل ورودی، فضاهای خاص را برجسته سازند.
- چوب، ترموود، بتن، آجر، ورقههای سنگی، فلزی و ابزار پلی یورتان پیش ساخته مصالحی است که در ایران برای اجرای سبک مدرن به کار برده میشود.
- طراحان نمای ساختمان در انتخاب رنگ سه دیدگاه متفاوت دارند. برخی براساس اصول سبک مدرن، معتقد به سادگی و یکرنگی در نمای ساختمان بوده و با برجسته کردن عناصر مختلف از یکنواختی نما جلوگیری میکنند. گروهی دیگر از طراحان، با استفاده از تفاوت رنگ مصالح، تنوع رنگ مورد نظر خود را ایجاد میکنند. گروه سوم از مصالحی استفاده میکنند که دارای تنالیته ملایم و یکسان با دیگر مصالح باشد.
- در سبک مدرن، شکل ساختمانها به فرم خاصی محدود نیست. به همین دلیل هریک از ساختمانها دارای نمایی بیهمتا و منحصر به فرد میباشد.
طراحی نمای رومی
در این سبک از ستونهای قطور، قوسهای گرد و عریض، مجسمههای پیش ساخته و سنگهای برش خورده استفاده میشود. استفاده از سرستونها و کتیبههای تخت جمشید و استفاده از معماری روم باستان از دیگر ویژگیهای این سبک به شمار میرود.
برخی از دوستداران معماری ایرانی، نسبت به بکارگیری معماری رومی در ایران، معترض بودند. در جواب این دوستداران باید گفت در واقع سبک رومی ترکیبی از معماری ایران و روم باستان است.
یکی از سنگهای مورد استفاده در نمای ساختمان در سبک رومی، تراورتن است. مهمترین دلیل رواج یافتن این سبک، در بین طراحان، کشف معادن و شیوع استفاده از سنگ تراورتن در ایران میباشد.
طراحی نما کلاسیک
قرنها پیش، تزئین نمای کاخها، به سبک کلاسیک رومی اجرا میشد. در این سبک، ستونهای بلند و عریض به منظور به نمایش گذاشتن قدرت، مورد استفاده قرار میگرفت. تخت جمشید، نمونه بارز سبک کلاسیک میباشد. به همین دلیل امروزه به نام کلاسیک رومی شناخته میشود.
امروزه طراحان نمای ساختمان، از سبک کلاسیک رومی در ساختمانهای تجاری و مسکونی استفاده میکنند. در این سبک، از سنگهای گرانیت، مرمر و تراورتن استفاده میشود.
طراحی نمای مینیمال
پایه و اساس سبک مینیمال یا مینیمالیسم بر ساده گرایی است. به طوری که با هرگونه تزیینات اضافی در نما مخالف میباشد. در اینجا به بخشی از ویژگیهای سبک مینیمال در نمای ساختمان اشاره میکنیم
مواد و متریال یکسان و همانند
در طراحی نمای ساختمان به این سبک تا حد ممکن از مواد و متریال معدودی استفاده می شود. در کل برای طراحی مینیمالیستی یک ساختمان نهایتا از یک و یا دو متریال استفاده می کنند.
با کم تر شدن متریال به کار رفته در نما، طرح بیشتر به مفاهیم مینیمالیستی نزدیک می شود. بهتر این است که از یک متریال استفاده شود، در صورت استفاده از دو متریال تا حد ممکن سعی شود تا سادگی طرح و بنا حفظ شود.
به کار بردن رنگ سفید
اکثر رنگ هایی که در این سبک مورد استفاده قرار می دهند، رنگ های روشن و در اکثر موارد سفید می باشد. این به عنوان یک قانون کلی نیست، از سایر رنگ ها هم می توان در نمای ساختمان استفاده کرد. ولی کاربرد رنگ های روشن و خنثی سبک مینیمالیسم خیلی بیشتر است.
استفاده از تزیینات کم
در طراحی مینیمالیستی تزئینات جایی ندارند. و یا به قدری کم رنگ هستند که اصلا دیده نمی شوند. طراحان سبک مینیمالیسم بر این اعتقاد هستند که هر تزئینی که نقشی در عملکرد ساختمان ندارد، زائد محسوب شده و بایستی حذف شود. البته این به این معنی نیست که در این سبک به زیبایی نمای ساختمان اهمیتی داده نمی شود، بلکه اعتقاد بر این است که تزئینات در نهایت سادگی ، دارای زیبایی بصری باشد.
